มะเร็ง : ความสูงลดลง หนึ่งในสัญญาณของมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัยอิโลมาหรือเอ็มเอ็ม

Alison McDonald (left) and Vicci Hughes
คำบรรยายภาพ, อลิสันเคยตัวสูงกว่าลูกสาว

อลิสัน แมคโดนัลด์ เคยตัวสูงกว่าลูกสาวมาตลอด

พอมาวันหนึ่ง เมื่อยืนเทียบกันแล้วแม่เตี้ยกว่าลูก สมาชิกในครอบครัวเธอเริ่มเอะใจแล้วว่าต้องมีอะไรผิดปกติแน่ ๆ

แม่ลูกสี่ผู้อาศัยอยู่ที่เมืองเอดินบะระผู้นี้มีอาการเจ็บหลังรุนแรงอยู่หลายสัปดาห์แต่หมอบอกว่าคงไม่มีอะไรร้ายแรงไปมากกว่าการปวดกล้ามเนื้อ

เมื่อมาค้นพบทีหลังว่าลูกสาวเธอ วิคกี ฮิวส์ สูงกว่าเธอถึง 4 นิ้ว อลิสันกลับไปที่โรงพยาบาลอีกครั้งและคราวนี้ หมอตรวจพบว่าเธอเป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัยอิโลมาหรือเอ็มเอ็ม (multiple myeloma) ซึ่งไม่สามารถรักษาหายได้

เว็บไซต์ของสมาคมโลหิตวิทยาแห่งประเทศไทยระบุว่า เอ็มเอ็ม เป็นโรคมะเร็งทางโลหิตวิทยาที่เกิดจากการเพิ่มจำนวนของเม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งซึ่งเรียกว่าพลาสมาเซลล์ (plasma cell) ในไขกระดูก และสร้างโปรตีนที่ผิดปกติออกมาในกระแสเลือด ทำให้เกิดอาการสำคัญของโรค 4 ประการได้แก่ ซีด ไตวาย ระดับแคลเซียมในเลือดสูง และปวดกระดูก ส่วนใหญ่เป็นโรคมะเร็งที่มีการดำเนินโรคแบบค่อยเป็นค่อยไป

หวาดกลัว

อลิสันเล่าว่า "มันแปลกมากเลย ฉันยืนอยู่ข้างลูกสาว แล้วเขาก็บอกว่า "แม่ ตัวแม่หดลง ต้องมีอะไรผิดปกติแน่ ๆ"..."

จากนั้นพวกเขาก็เอาสายวัดออกมาแล้วพบว่าแม่ที่เคยสูงกว่าลูกมาตลอดตอนนี้เตี้ยกว่าลูกถึง 4 นิ้ว

"ฉันรู้สึกหวาดกลัวขึ้นมา และสังเกตเห็นว่าส่วนหนึ่งของกระดูกสันหลังโผล่ออกมาตรงกลางหลัง ...ฉันคิดขึ้นมาว่านี่มันไม่ใช่กล้ามเนื้อเหมือนที่พวกเขาบอกตอนแรก ฉันต้องไปเข้ารับการรักษาแล้ว"

กลับมาที่โรงพยาบาล ผลเอ็กซเรย์ชี้ให้เห็นว่ากระดูกสันหลังอลิสันแตกหลายจุด ก่อนหน้านี้เธอเดินหลังค่อมและก็น้ำหนักลดไปกว่า 6 กิโลกรัม หมอให้เธอใส่เสื้อเกราะช่วยพยุงหลังแต่สุดท้ายก็ต้องถอดเพราะมันทำให้เธอเจ็บซี่โครง

3 เดือนให้หลังหมออีกคนถึงมาแนะนำให้เธอไปตรวจร่างกายเพิ่มเติมถึงพบว่าเธอเป็นมะเร็ง

Alison McDonald

ที่มาของภาพ, Alison McDonald

คำบรรยายภาพ, อลิสันโกนหัวแล้วหลังจากผลร่างเพราะการทำเคมีบำบัด

เธอเข้ารับการทำเคมีบำบัดตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา และตอนนี้กำลังทำการปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิด (stem cell) เพื่อพยายามขยายช่วงเวลาที่โรคสงบให้นานกว่าเดิมเป็นเท่าตัว

โฆษกขององค์กรมะเร็งชนิดมัยอิโลมาแห่งสหราชอาณาจักร (Myeloma UK) บอกว่า เป็นมะเร็งเลือดที่พบบ่อยที่สุดเป็นอันดับ 3 ในสหราชอาณาจักร โดยมีคนเป็นมากกว่า 24,000 ราย

แต่หลายคนมักไม่รู้ตัวเพราะมักคิดว่าอาการที่พบบ่อย อาทิ ปวดหลัง กระดูกหักง่าย เหนื่อยล้า น้ำหนักลด และอาการติดเชื้อบ่อยครั้ง เป็นเรื่องปกติสำหรับคนที่อายุมากขึ้น

อาการอื่น ๆ ของคนที่เป็นมะเร็งชนิดนี้ได้แก่

  • แคลเซียมในเลือดสูง
  • ไตทำงานไม่ดีเท่าเดิม
  • โลหิตจางโดยไม่มีสาเหตุ
  • เลือดกำเดาไหล หรือเลือดไหล โดยไม่มีสาเหตุ
  • หายใจไม่อิ่มโดยไม่มีสาเหตุ
  • ระบบประสาทนอกส่วนกลาง (peripheral nervous system) ได้รับความเสียหายโดยไม่มีเหตุผล โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่มือและเท้า

โฆษกขององค์กรมะเร็งชนิดมัยอิโลมา บอกว่า แม้มะเร็งชนิดนี้จะรักษาไม่หายขาด แต่ส่วนใหญ่ก็สามารถรักษาได้ โดยการควบคุมโรค ลดอาการแทรกซ้อนต่าง ๆ และช่วยยืดและพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย

Fractures

ที่มาของภาพ, Myeloma UK

คำบรรยายภาพ, มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัยอิโลมาหรือเอ็มเอ็มจะเข้าไปกัดกินกระดูกตามภาพตัวอย่างทางด้านขวาเทียบกับกระดูกสันหลังปกติทางซ้าย

โฆษกผู้นี้ยังบอกอีกว่า คนไข้มากกว่าครึ่งต้องรอผลการวินิจฉัยที่ถูกต้องมากกว่า 5 เดือน และราว 1 ใน 3 ได้รับการตรวจผ่านขั้นตอนแบบฉุกเฉิน "ถึงตอนนั้น คนไข้หลายคนก็มีอาการหนักรุนแรงและเสี่ยงต่อชีวิตแล้ว"

อลิสันบอกว่ากระดูกซี่โครงเธอแตก 3 จุด เมื่อ 18 เดือนที่แล้ว โดยไม่ได้มีสาเหตุชัดเจน แต่เพิ่งมารู้ว่านั่นเป็นจุดเริ่มต้นของมะเร็งชนิดนี้

วิคกี ซึ่งเป็นตำรวจ บอกว่า ผลเอกซเรย์ของแม่ดูเหมือนคนที่ประสบอุบัติเหตุตกม้ามากกว่า หมอบอกว่าตอนนี้กระดูกแม่ของเธอมีรูพรุนเหมือนกับชีสสวิส

Alison McDonald

ที่มาของภาพ, Alison McDonald

คำบรรยายภาพ, อลิสันกับหลาน ๆ

"ฉันรู้สึกแย่มากที่ก่อนหน้าที่เธอทำอะไรต่ออะไรเรื่อยมาโดยที่เป็นโรคนี้อยู่ ไม่อยากจะเชื่อเลย"

วิคกี ซึ่งกำลังจะโกนผมเพื่อเป็นกำลังใจให้แม่เร็ว ๆ นี้บอกว่า "แม่ฉันไม่ได้คาดหวังอะไรมากกับชีวิต เธอไม่ใช่คนชอบไปผจญภัย และก็ไม่ชอบไปเที่ยวที่ไหนนาน ๆ"

"เธอค่อนข้างมีความสุขกับการใช้ชีวิตง่าย ๆ กับครอบครัว ฉันหวังว่าแม่จะมีเวลาเหลืออีกนาน"