-200x800-nobckgr.webp)
Leukopenia to niska liczba białych krwinek. Nie zawsze powoduje objawy, ale może prowadzić do poważnych powikłań. Co to jest leukopenia, jak ją rozpoznać we wczesnej fazie i czy da się ją wyleczyć naturalnie?
Spis Treści
Co to jest leukopenia?
Krew człowieka składa się z różnych typów komórek, w tym białych krwinek, zwanych również leukocytami. Wszystkie białe krwinki są wytwarzane w szpiku kostnym i znajdują się we krwi i tkankach limfatycznych. Stanowią ważny element układu odpornościowego. Leukopenia oznacza stan w organizmie, gdy występuje niedobór jednego lub więcej typów białych krwinek wynikający z choroby podstawowej. Za stan chorobowy uznaje się spadek tych komórek poniżej 4 tys./μL.
Leukopenia przyczyny
Istnieje kilka podtypów leukopenii. Rodzaj zależy od przyczyny, która ją powoduje. Leukopenia cykliczna zwykle pojawia się co trzy tygodnie i trwa jednorazowo od trzech do sześciu dni. Zwykle jest wywoływana przez niektóre leki, takie jak te stosowane w chemioterapii oraz interferon.
Neutropenia (odmiana leukopenii ze zmniejszoną liczbą neutrofili) spowodowana jest infekcją, białaczką lub chłoniakiem, chorobami o podłożu autoimmunologicznym lub niedoborami żywieniowymi (brak witaminy B12, kwasu foliowego, miedzi). Termin neutropenia wrodzona odnosi się do choroby spowodowanej nieprawidłowością genetyczną lub narażeniem płodu na toksyny, lub promieniowanie w czasie ciąży.
Leukopenia polekowa to niedobór białych krwinek powodowany przez niektóre leki, w tym niektóre antybiotyki i leki rozrzedzające krew. Pancytopenia to zmniejszona liczba prawie wszystkich krwinek, w tym czerwonych i białych oraz płytek krwi. Może być spowodowana chorobami autoimmunologicznymi, chorobami szpiku kostnego lub genetycznymi, a także leczeniem raka, infekcją lub narażeniem na działanie substancji toksycznych.
Prawie każda infekcja może prowadzić do leukopenii. Sama choroba zwiększa również ryzyko infekcji wraz z niebezpiecznymi powikłaniami, takimi jak posocznica. Zakażenia powodują leukopenię na kilka sposobów — powodując szybkie zużycie lub zniszczenie neutrofili, lub upośledzając wytwarzanie ich w szpiku kostnym.
Ciężką neutropenię najczęściej powodują:
- zapalenie tkanki łącznej, infekcja bakteryjna skóry często wywoływana przez bakterie paciorkowców i gronkowców
- czyraki spowodowane infekcją gronkowcami
- zapalenie płuc, infekcja płuc, która często rozwija się w wyniku grypy lub przeziębienia
- zapalenie zatok.
Leukopenia – objawy
Leukopenia może nie dawać żadnych objawów. Jednak u osób z niedoborem leukocytów choroby mogą mieć gorszy przebieg, a nawet powodować znaczne szkody dla organizmu.
Do objawów alarmujących zaliczamy:
- gorączkę, dreszcze, poty
- ból i przekrwienie gardła
- zmęczenie
- rany, które goją się dłużej niż zwykle
- utratę apetytu, nudności, wymioty, biegunka
- utratę wagi
- powiększone węzły chłonne
- powiększoną wątrobę lub śledzionę
- krwawienie z błon śluzowych i małe siniaki na skórze.
Podczas gdy niektóre infekcje mogą ustąpić samoistnie, utrzymująca się leukopenia (w szczególności neutropenia) może spowodować nawrót infekcji, długotrwały i ciężki, co wymaga leczenia.
Leukopenia u dziecka
Zmniejszona liczba leukocytów u dzieci jest zwykle spowodowana zmniejszeniem liczby granulocytów obojętnochłonnych. Jest to zwykle zjawisko przejściowe, związane z infekcjami wirusowymi. W okresie niemowlęcym i wczesnym dzieciństwie neutropenie o podłożu immunologicznym są możliwą przyczyną długotrwałej leukopenii. Przyczyn rzadkich leukopenii jest wiele, włączając w to choroby podstawowe, takie jak wrodzona mielopatia lub złośliwa choroba hematologiczna.
Czy leukopenia jest wyleczalna?
Leukopenię można leczyć, a rokowania są całkiem dobre. Zapobieganie infekcjom jest szczególnie istotne, gdy neutropenia ma ciężki lub przewlekły charakter, na przykład z powodu neutropenii autoimmunologicznej lub podczas chemioterapii. W takich przypadkach leczenie może obejmować profilaktyczne podawanie antybiotyków w celu zmniejszenia ryzyka infekcji bakteryjnej, a także G-CSF (czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów), lek stymulujący wytwarzanie białych krwinek w szpiku kostnym. Kiedy leukopenia jest łagodna lub jej przyczyna jest ostra (krótkotrwała), np. infekcja wirusowa, leczenie koncentruje się na zwalczeniu infekcji i zapobieganiu powikłaniom takim jak posocznica. Po skutecznym leczeniu poziom leukocytów powinien powrócić do normy.
Leukopenia — co jeść?
Organizm ludzki wykorzystuje substancje pochodzące z pokarmu, do wytwarzania nowych białych krwinek. Dlatego w przypadku zdiagnozowanej leukopenii w diecie nie powinno zabraknąć źródeł wysokiej jakości białka: ryb, jaj, drobiu, wołowiny, mleka, jogurtu greckiego i fasoli. Jeśli dieta jest uboga lub chory ma problemy z jedzeniem, może przyjmować preparaty multiwitaminowe lub suplementy witaminy B12 i kwasu foliowego.
Czy leukopenia to białaczka?
Leukopenia nie jest odmianą białaczki, ale białaczka może powodować leukopenię. Białaczka wpływa na komórki krwi, w tym białe krwinki. W przebiegu tej choroby organizm wytwarza nieprawidłowe komórki krwi, które rozmnażają się i dzielą w nieprawidłowy sposób, a to przyczynia się dysfunkcji organizmu.
Bibliografia:
Lohi O, Vettenranta K. Lasten pienentyneet valkosolumäärät [Leucopenia in children]. Duodecim. 2011;127(14):1440-6. Finnish. PMID: 21888045.
mgr farm. Ewelina DrelichDoktorantka Collegium Medicum w Bydgoszczy
NowaFarmacja.pl
Absolwentka farmacji na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Jej pasją jest bezpieczeństwo stosowania produktów leczniczych, co jest tematem pracy doktorskiej na Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autorka licznych tekstów edukacyjnych w pismach dla farmaceutów..
