Czerniak oka (gałki ocznej): przyczyny, objawy, metody leczenia
Czerniak oka to najczęstszy nowotwór złośliwy oka. Jest podstępny, bo długo rozwija się, nie dają objawów. Czerniak nie powoduje bólu oka, a pogorszenie widzenia zwykle występuje w monecie, gdy nowotwór jest już w zaawansowanych stadium. Dowiedz się, jakie objawy powinny wywołać niepokój. Jak leczyć czerniaka oka?
Czerniak oka jest najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym oka, choć wśród samych czerniaków jest to rzadki nowotwór. Czerniak może rozwijać się w różnych strukturach oka: w naczyniówce, w ciele rzęskowym, w tęczówce i w spojówce. Zazwyczaj dotyczy tylko jednego oka, czerniaki obustronne zdarzają się rzadko.
Czerniak oka jest nowotworem niebezpiecznym, ponieważ rozwija się przez długi czas niemal bezobjawowo.
Czerniak oka: przyczyny
Czerniaka oka częściej rozpoznaje się u osób z tzw. obciążonym wywiadem rodzinnym, czyli u tych, u których w rodzinie występowały przypadki takiego nowotworu.
Do grupy zwiększonego ryzyka zalicza się również osoby, które wcześniej chorowały na czerniaka skóry. Głównym czynnikiem ryzyka zachorowania na czerniaka oka są zatem predyspozycje genetyczne.
Przemiana nowotworowa melanocytów, czyli komórek barwnikowych, polega na akumulacji genetycznych i molekularnych zmian. Podstawową mutacją dla czerniaka jest mutacja w genie BRAF, która prowadzi do zaburzeń w regulacji melanocytów i w konsekwencji sprzyja procesowi nowotworzenia.
Czerniak atakuje oczy nie tylko z powodu predyspozycji genetycznych. Innym czynnikiem ryzyka jest szkodliwe działanie promieniowania ultrafioletowego. Do innych czynników ryzyka zalicza się także: jasną karnację, jasną tęczówkę, znamiona na oku, palenie papierosów, nadmierne opalanie się.
Czerniak oka: objawy
Czerniak oka jest najczęściej (nawet w 80 proc. przypadków) umiejscowiony w naczyniówce. Niestety, tego typu nowotwór długo nie daje objawów, często rozpoznawany jest przypadkowo lub w momencie, gdy jest w zaawansowanym stadium i pojawiają się problemy ze wzrokiem.
Jeśli czerniak zajmuje tęczówkę lub spojówkę, to przybiera postać widocznego z zewnątrz brunatnego guzka, który ma tendencję do szybkiego powiększania się.
Najrzadszą postacią czerniaka oka jest czerniak ciała rzęskowego, który rosnąc za tęczówką (w ciele rzęskowym), przemieszcza soczewkę i może powodować astygmatyzm. W zaawansowanym stadium może powodować ból gałki ocznej i zaburzenia widzenia.
Objawy, które powinny zaniepokoić:
- ograniczone pole widzenia,
- pojawienie się po zmroku świetlistych kul w polu widzenia,
- słabsza ostrość widzenia,
- zmiany tęczówki oka i jej obrębu (nieregularne, ciemne bądź jasne obszary),
- poszerzone naczynia krwionośne.
Czerniak oka: diagnozowanie
Pierwszym specjalistystycznym badaniem wykonywanym w celu zdiagnozowania czerniaka oka jest ocena oczu przy pomocy lampy szczelinowej oraz wziernikowanie.
Kolejnym etapem jest wykonanie badania USG w celu określenia granic guza. Dalsza części diagnostyki obejmuje rezonans magnetyczny dla uzyskania dokładniejszego obrazu oka oraz sprawdzenie innych organów w celu wykluczenia potencjalnych przerzutów.
Czerniak oka: leczenie
Sposób leczenia czerniaka oka związany jest ściśle z umiejscowieniem guza, jego wielkością i stopniem zaawansowania choroby.
W przypadku czerniaka oka leczenie zwykle zaczyna się od miejscowej radioterapii. Stosuje się również terapie celowane molekularnie.
Usunięcie gałki ocznej z powodu czerniaka to rzadkie, ostateczne rozwiązanie.
Źródło: nowotwory.org, zwrotnikraka.pl; onkologiawpolsce.pl; akademiaczerniaka.pl
Tu się dzieje
